ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ: Δεκεμβρίου 2019

https://www.animatedimages.org/

Φέτος ασχοληθήκαμε με τα ήθη και τα έθιμα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Γνωρίσαμε καταρχάς τους καλικάντζαρους που υπήρξαν και οι πρωταγωνιστές της ιστορίας μας. Οι καλικάντζαροι ζουν κάτω από τη γη και καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς προσπαθούν με τα τσεκούρια και τα πριόνια τους να κόψουν το δέντρο, που κρατάει τη γη. Όταν φτάνει το Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου – 6 Ιανουαρίου) ανεβαίνουν στη γη και με τις αταξίες τους και τις σκανταλιές τους πειράζουν τους ανθρώπους και τους ανακατεύουν τα σπίτια. Όταν όμως έρχεται η μέρα των Φώτων, επιστρέφουν στα σπίτια τους για να συνεχίσουν το κόψιμο του δέντρου της γης…όμως ο κορμός του δέντρου-όσο καιρό έλειπαν- έχει ξαναμεγαλώσει και…πρέπει να ξεκινήσουν το κόψιμό του πάλι από την αρχή!

Σημείωση: οι δικοί μας καλικάντζαροι εκτός από χαριτωμένοι ήταν και από εκείνους που προσφέρουν και δεν κάνουν ζημιές!!!

Το ελληνικό παραδοσιακό καραβάκι

αποτελεί παράδοση των παλαιών εποχών της χώρας μας. Πριν από 50 χρόνια, συναντούσαμε το καραβάκι σε πολλά ελληνικά σπίτια και στα χέρια των παιδιών που έλεγαν τα κάλαντα. Σήμερα, η παράδοση αυτή τείνει να εξαφανιστεί, μιας και έχει αντικατασταθεί από το ξενόφερτο έλατο.Συνυφασμένο με αποχωρισμούς και δυσάρεστες αναμνήσεις, αλλά και ως τάμα των ναυτικών σε στιγμές κινδύνου στη θάλασσα, το καράβι δεν θα μπορούσε να συμβολίσει οικογενειακές συνεστιάσεις θαλπωρής, με παρόντα όλα τα μέλη, ή να τονώσει το οικογενειακό αίσθημα. Για το λόγο αυτό, το καράβι σπάνια αποτέλεσε στοιχείο διακόσμησης των ελληνικών σπιτιών τα Χριστούγεννα και αντικαταστάθηκε από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Το έθιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου ήρθε στην Ελλάδα επί Βαυαροκρατίας, όταν τα Χριστούγεννα του 1834 στολίστηκε με δέντρο η κατοικία του Όθωνα στο Ναύπλιο και συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια στο παλάτι των Αθηνών.

Μετά τις ζωγραφιές μας τις μετατρέψαμε σε παζλς και κάθε παιδάκι έπαιξε το παζλ της δικής του ζωγραφιάς με θέμα το έθιμο του στολισμού του χριστουγεννιάτικου δέντρου.

Μάθαμε για το δικό μας Άγιο-Βασίλη, τον Μέγα Βασίλειο, που γεννήθηκε στην Νεοκαισάρεια της Καππαδοκίας.
Στη μεγάλη πείνα του 368 κινητοποίησε τους πλούσιους να βοηθήσουν εκείνους, που είχαν ανάγκη και καθιέρωσε τη διανομή τροφίμων, ρούχων, χρημάτων, σε φτωχές οικογένειες απόρων. Παράλληλα, ίδρυσε κοντά στην Καισαρεία μια ολόκληρη πόλη από φιλανθρωπικά ιδρύματα, γηροκομεία, νοσοκομεία, ξενοδοχεία και ορφανοτροφεία, που προς τιμήν του ονομάστηκε Βασιλειάδα.
Όμως το 1931 η Coca-Cola αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον Santa Claus στη χειμωνιάτικη διαφημιστική της εκστρατεία και επελέχθηκαν για τον Άγιο τα χρώματα του δημοφιλούς αναψυκτικού και… να ’τος ο νέος Αϊ Βασίλης! Με τις μαύρες μπότες του, το μακρύ σκουφί του, το κόκκινο κοστούμι του και την άσπρη του γούνα, όπως τον γνωρίσαμε και τον αγαπάμε όλοι.

Επίσης παίξαμε χωρισμένοι σε 2 ομάδες (αγόρια-κορίτσια) παιχνίδια ερωτήσεων και απαντήσεων σχετικά με τα Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα έθιμα με στόχο την απόκτηση των κομματιών παζλς για την συμπλήρωση των επιδαπέδιων παζλς μας με θέμα τον Αϊ-Βασίλη. Νικήσαμε όλοι μας και ενθουσιαστήκαμε πολύ από το συγκεκριμένο παιχνίδι, που αποφασίσαμε να το ξαναπαίξουμε αρκετές φορές ακόμα.

Ζωγραφίσαμε τη φάτνη που γεννήθηκε ο Χριστός

και φτιάξαμε και τους τρεις μάγους, τον Μελχιόρ, τον Βαλτάσαρ και τον Γασπάρ, που πρόσφεραν τα δώρα τους στο μικρό Χριστό :χρυσό, λιβάνι σμύρνα.

Φτιάξαμε κηροπήγια με βαζάκια και αλάτι

Ζωγραφίσαμε με τη βοήθεια των στένσιλ χριστουγεννιάτικα δεντράκια

και Αγιοβασίληδες

Η χρονιά μας έκλεισε με γεύση κουραμπιέδων στα χείλη μας, φτιαγμένων από τα χεράκια μας και με τη βοήθεια της κας Αθανασίας και της κας Σάντρας αποχαιρετήσαμε γλυκά το 2019 στο σχολείο μας!!!

Το κείμενο αυτό το βρήκα στη σελίδα ΑΡΩΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ και επειδή εξηγεί τι σημαίνουν τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς σας το παραθέτω αυτούσιο. Αξίζει τον κόπο να το διαβάσετε!!!

Η ιστορία πίσω από τα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς-
Έχετε προσέξει ότι τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς είναι λίγο … ασυνάρτητα; Όσο και αν προσπαθήσετε δεν βγαίνει νόημα μεταξύ των στίχων. Για να θυμηθούμε τα Κάλαντα:
Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά
Ψηλή μου δεντρολιβανιά (*)
Κι αρχή καλός μας χρόνος
Εκκλησιά με τα’ άγιο θόλος (*)
Άγιος Βασίλης έρχεται
Και δε μας καταδέχεται (*)
Από την Καισαρεία
Συ είσ’ αρχόντισσα κυρία (*)
Βαστάει πένα και χαρτί
Ζαχαροκάντυο ζυμωτή (*)
Χαρτί-χαρτί και καλαμάρι
Δες και με το παλικάρι (*)

Ας δούμε λοιπόν πώς εξηγείται η ασυναρτησία … Η ιστορία μας διαδραματίζεται στο Βυζάντιο. Σε εκείνα τα χρόνια οι φτωχοί και χαμηλών στρωμάτων άνθρωποι δεν είχαν το δικαίωμα να μιλούν στους αριστοκράτες παρά μόνο σε γιορτές όπου μπορούσαν να τους απευθύνουν ευχές.
Κάποιος νεαρός λοιπόν, ταπεινής καταγωγής, ήταν ερωτευμένος με μια αρχοντοπούλα. Επειδή δεν ήταν κοινωνικά αποδεκτό να την πλησιάσει παρά μόνο σε περίοδο εορτών για να της απευθύνει ευχές, αποφάσισε ανάμεσα στα κάλαντα του Μεγάλου Βασιλείου να εντάξει και ένα ερωτικό ποίημα που είχε συνθέσει!
Αρχίζει λοιπόν και βάζει ενδιάμεσους στίχους (αυτούς με τα αστεράκια). Με αυτόν τον τρόπο και τα κάλαντα θα έλεγε ακολουθώντας τους κοινωνικούς κανόνες αλλά ταυτόχρονα θα παίνευε την καλή του … !!!
Την αποκαλεί ψηλή, σαν δεντρολιβανιά.
Την παρομοιάζει με Εκκλησιά με το Άγιο θόλος (θόλος εκκλησίας).
Της λέει ότι δεν τον καταδέχεται (ο Άη Βασίλης δεν έχει να κάνει!) γιατί είναι αρχόντισσα κυρία.
Τέλος κλείνει με τις γαλιφιές !!! Την λέει ζαχαροκάντυο ζυμωτή, δηλαδή φτιαγμένη από ζάχαρη (γλυκιά μου) και την παρακαλεί να του ρίξει μια ματιά.
Έτσι λοιπόν αυτά τα παράδοξα Κάλαντα πέρασαν από γενιά σε γενιά και έγιναν τα πιο διαδεδομένα σε όλο τον ελληνικό χώρο …!!!

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ
ΜΕ ΥΓΕΙΑ!!!

Το έθιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου εισήχθη στην Ελλάδα επί Βαυαροκρατίας, όταν τα Χριστούγεννα του 1834 στολίστηκε με δέντρο η κατοικία του Όθωνα στο Ναύπλιο και συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια στο παλάτι των Αθηνών.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1033

© SanSimera.gr